Dolende dertigers
Het Financieele Dagblad – 28 Okt. 2017
Menno de Bree Wees authentiek! Ontwikkel jezelf! Dit zijn de lijfspreuken van onze tijd – en waar we al dat moois voor elkaar
proberen te krijgen is vooral op ons werk. Maar de lat ligt nogal hoog, dus het is niet zo gek dat hele volksstammen voortijdig
stranden. De …
Menno de Bree
Wees authentiek! Ontwikkel jezelf! Dit zijn de lijfspreuken van onze tijd – en waar we al dat moois voor elkaar proberen te krijgen is
vooral op ons werk. Maar de lat ligt nogal hoog, dus het is niet zo gek dat hele volksstammen voortijdig stranden. De kans is groot
dat je, als dolende dertiger, uiteindelijk bij een coach belandt. De coach is, meer nog dan de therapeut, de hogepriester van onze
laatmoderne tijd.
Je coach wil waarschijnlijk twee vragen met je onderzoeken: wat wil je en hoe kun je dat bereiken? Die vragen lijken vanzelfsprekend,
maar zijn het niet. Neem nou de wilsvraag. Het is eigenlijk heel merkwaardig om aan iemand die stuurloos is te vragen wat hij wil.
Dat is precies het probleem: dat weet-ie niet. Die persoon hééft geen wil; daarom is-ie stuurloos. Zo iemand de wilsvraag stellen is
hetzelfde als een drenkeling heel hard toeroepen dat hij vooral niet moet vergeten te zwemmen.
Tegelijkertijd lijkt de wilsvraag een fundamenteler probleem te versluieren. De meeste dolende dertigers die ik ken lijken namelijk
helemaal geen wilsprobleem te hebben. Ze zijn niet gaan dolen doordat ze niet weten wat ze willen, maar doordat ze hebben ontdekt
dat de dingen die ze altijd wilden het willen niet waard zijn. Met andere woorden: misschien zijn hun vragen niet kwantitatief van aard –
wat wil ik het meest? – maar kwalitatief: welke dingen zijn mijn willen waard?
Het verschil tussen de vragen ‘wat wil je?’ (wat vind jij belangrijk, wat is jouw droom?) en ‘wat is het waard om gewild te worden?’
lijkt klein, maar is fundamenteel. De vraag naar wat jij wilt gaat over jou, over je eigen toevallige, vluchtige, slecht geïnformeerde
voorkeuren. Als je je daarop richt, blijf je altijd in de beperktheid van je eigen ikje ronddolen. De vraag naar wat van waarde is, zet juist
de luiken open; die is naar buiten gericht. Niet jij staat centraal, maar de dingen om je heen. Je kunt dan gaan inzien dat veel van wat
je wilt vaak niet zo belangrijk is. En dat veel dingen waaraan je zomaar voorbijloopt het best verdienen om ze te willen. Kortom: de
kwalitatieve vraag relativeert, verbreedt en maakt vrij.
En als je in deze lijn doordenkt, blijkt dolend zijn juist een teken van mentale gezondheid. Wie precies weet wat hij wil heeft een
probleem, want hij loopt waarschijnlijk met oogkleppen op. De kwaliteitsvraag durven stellen, steeds erop gericht zijn om uit te zoeken
wat de moeite waard is, terwijl je weet dat alle antwoorden die je vindt altijd onvolledig zullen zijn – misschien is het creëren van die
openheid wel waar het om draait. Coaching gaat dan niet om het vinden van antwoorden, maar om te leren leven met een vraag die
nooit verdwijnen zal.
Dus, coachingsbehoeftige, dolende dertiger, wanhoop niet! Je bent op de goede weg. Hierbij je nieuwe lijfspreuk: een niet-dolend leven
is het niet waard om geleefd te worden!
Copyright © 2017 FD Mediagroep. Alle rechten voorbehouden
